Przejdź do treści

STYLE PRZYWIĄZANIA BOWLBY’EGO

STYLE PRZYWIĄZANIA BOWLBY’EGO chustonoszenia krakó doradca noszenia Natalia Rączka

Style Przywiązania: Klucz do Zrozumienia Relacji

Przywiązanie odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu relacji między ludźmi, szczególnie w kontekście rodziny i opieki nad dziećmi. Teoria przywiązania Johna Bowlby’ego identyfikuje trzy główne style przywiązania, które kształtują się w dzieciństwie i mają wpływ na relacje dorosłe.

Natalia Rączka
doradca tulenia

STYLE PRZYWIĄZANIA BOWLBY’EGO

Ukształtowane w dzieciństwie style przywiązania Bowlby’ego towarzyszą nam w dalszym życiu. W okresie dorastania mają wpływ na tworzenie więzi i budowanie przyjaźni z rówieśnikami. Natomiast w czasie dorosłości miejsce poprzedniej figury przywiązania zajmuje nowa, najważniejsza dla nas osoba – partner lub partnerka.

Ludzie bardzo często przejawiają styl przywiązania z dzieciństwa w związku romantycznym. Oczywiście, wraz z wiekiem charakterystyka typów przywiązania ulega zmianom.

Istnieją trzy główne style przywiązania:

Osoby o bezpiecznym stylu przywiązania zwykle:

  • mają duży stopień zaufania do ludzi,
  • nie obawiają się odrzucenia czy samotności w sposób przesadny,
  • nie szukają akceptacji za wszelką cenę,
  • dostrzegają potrzeby partnera,
  • potrafią rozpoznać i regulować swoje emocje,
  • umieją wyznaczać własne granice,
  • troszczą się zarówno o partnera jak i o własną osobę,
  • akceptują zachowania partnera prowadzące do bliskości, a także czerpią z niej satysfakcję.

Charakterystyka: Dziecko o bezpiecznym przywiązaniu wykazuje równowagę między eksploracją otoczenia a korzystaniem z opiekuna jako bezpiecznej bazy.

Zachowanie w sytuacji obcej: Zazwyczaj pokazuje pewność siebie w obecności opiekuna, eksploruje nowe otoczenie, ale może być zaniepokojone obecnością obcego.

Reakcja na rozłąkę i powrót: Radzi sobie z rozłąką, a po powrocie opiekuna szybko się uspokaja.

lękowo-ambiwalentny styl przywiązania

Osoby z lękowo-ambiwalentnym stylem przywiązania często:

  • przejawiają silny niepokój o trwałość związku,
  • przesadnie obawiają się odrzucenia lub utraty bliskiej osoby,
  • chcą mieć kontrolę nad partnerem w celu zapewnienia sobie poczucia bezpieczeństwa,
  • nie akceptują siebie i szukają akceptacji ze strony partnera relacji,
  • chcą maksymalnie połączyć się z drugą połówką (stworzyć jedność) nie szanując przy tym granic drugiej osoby,
  • mogą przejawiać nadmierną zazdrość,
  • mają problemy z kontrolowaniem własnych emocji i przejawiają zachowania impulsywne,
  • mają skłonności do porównywania się z innymi np. poprzednimi partnerami swojego partnera.

Charakterystyka: Dziecko o przywiązaniu ambiwalentnym wykazuje trudności w eksplorowaniu otoczenia i jest bardzo zależne od opiekuna.

Zachowanie w sytuacji obcej: Może być niepewne, eksploracja jest ograniczona, a dziecko jest skłonne do przywiązania się do opiekuna.

Reakcja na rozłąkę i powrót: Może reagować na rozłąkę z dużym stresem, a po powrocie opiekuna może jednocześnie szukać kontaktu i wyrażać złość czy frustrację.

unikowy styl przywiązania

Z kolei osoby o unikowym stylu przywiązania na ogół:

  • są nieufni wobec ludzi,
  • przejawiają niechęć do angażowania się w związek,
  • z obawy przed odrzuceniem starają się nie okazywać przeżywanych emocji,
  • stronią od intymności i wzajemnej bliskości,
  • preferują związki niezobowiązujące (pozbawione deklaracji),
  • kreują siebie jako osoby silne i niezależne (ukrywając swoje słabości),
  • w stałych relacjach przejawiają nadmierną potrzebę kontroli i sztywność zachowań,
  • mają tendencję do zachowań impulsywnych.

Charakterystyka: Dziecko unikające unika bliskiego kontaktu z opiekunem, wydaje się niezależne i często unika okazywania potrzeby wsparcia emocjonalnego.

Zachowanie w sytuacji obcej: Wydaje się niezainteresowane obecnością opiekuna, eksploruje otoczenie bez jego wsparcia.

Reakcja na rozłąkę i powrót: Może wydawać się niewrażliwe na rozłąkę, a po powrocie opiekuna może zdawać się niezainteresowane lub nawet odmówić kontaktu.

   Style przywiązania w dzieciństwie mają wpływ na to, jak budujemy i utrzymujemy relacje w dorosłym życiu. Bezpieczne przywiązanie sprzyja stabilnym relacjom, podczas gdy style unikające i ambiwalentne mogą stwarzać wyzwania w związku. Świadomość tych wzorców może pomóc lepiej zrozumieć siebie i partnera, co stanowi klucz do budowania zdrowych, satysfakcjonujących relacji.

Pamiętajmy, że style przywiązania to generalizacje, a rzeczywistość może być bardziej złożona. Niemniej jednak, zrozumienie tych stylów może być krokiem ku bardziej świadomemu i zdrowemu budowaniu relacji.

Z troską o każdy gest,

Natalia

M. Ainsworth et al., „Patterns of Attachment: A Psychological Study of the Strange Situation,” Lawrence Erlbaum Associates, 1978.

Alabrudzińska, A., Bakiera, L. (2021). Dostępność rodziców w dzieciństwie a przywiązanie do partnera w związku intymnym. Człowiek i społeczeństwo, 51, 61-78.

Liberska, H., Suwalska, D. (2011). Styl przywiązania a relacje partnerskie we wczesnej dorosłości. Psychologia rozwojowa, 16(1), 25-39.

Matysiak-Błaszczyk, A., Jankowiak, B. (2017). Znaczenie relacji przywiązania w cyklu życia człowieka. Analiza wybranych aspektów bliskich relacji. Studia Edukacyjne, 44, 195-208.